Turkiye'de yilbaslari

Ocak 2008 baslarinda, o siralar okudugum gazetelerdeki yazilar uzerine yazilmis, o zamandan beri arsivde beklemis bir yazi.
--------------
Yilbasi oldu mu Turkiyede belirsiz bir gerginlik baslar bazi cevrelerde. Yilbasinin aslinda Hristiyan adeti oldugundan dem vurur bir grup medya, kutlanmamasi gerektigini ima eder. Fetullahci kesim alternatif eglenceler duzenler ogrencileri yilbasindaki 'sefalet' seline kapilmasin diye. Cagdaslikla kendini tanimlayan medya da noelin 25 Aralik oldugunu yazar, hem muhafazakar medyayinin cahil hem de insanlarin hayattan zevk almalarina karsi olduklarini ima eder yazilar yazar.
Kutlayan ve kutlamayanlarin yolu o gece cok kesismedigi icin genelde kose yazilarinda durum gecerdi. Son bir kac yildir once Ramazan sonra Kurban bayramlarinin yilbasiyla cakismasiyla daha hararetli gecti bu tartismalar, daha cok yazar katildi tartismalara.
Isin dogrusu Zaman Yeni Safak tayfasi biraz gereksizce yilbasina saldiriyor. Kimse yilbasinda Hristiyan adeti diye eglenmiyor, hristiyanlar da. Yilbasi gayet net insanlarin kafasinda, dini degil ama dine karsi da degil. Sadece insanlar egleniyor, aileyle arkadaslarla bir araya gelmek icin bir bahane oluyor. Icki icenler de var, kluplerde kutlayanlar da evinde kuruyemis meyveyle kutlayanlar da.
Bir not: muhafazakar kesim ne kadar aileyle ilgili la-dini birlesim varsa burun kiviriyor, Anneler gunu vb. Sanki aile birlesimleri dini gun/bayram cercevesi altinda olmali o tekele girmeli gibi bir dusunce var sanki. Ayni sekilde cumhuriyetin bayramlarina da burun kiviriyorlar, son zamanlarda 23 Nisan'la cakisir sekilde Kutlu Dogum haftasi kutlanmaya basladi. 5-10 yil oncesinde yoktu bu, bakalim 29 Ekim civarina alternatif bir olay getirecekler mi :)
Bununla birlikte onlarin da biraz rahatsizlik hissetmelerinin bir temeli var. Kucuklugumden hatirlarim 80li yillarda yilbasinin Hurriyet Milliyet tayfasi tarafindan nasil sisirildigini. Yilbasi agaci diye bir kavrami sokusturdular yilbasina. Christmas agaci vardir, onun da bir dini anlami vardir. Noel'de isi biter, 26 Aralikta agaclarinizi getirin recycle edelim diye her yere ilanlar asilir Amerika'da. Dini anlam yuklu bir kavrami baska bir kisve altinda sokusturdular. Bir baska sacmalik da Amerikalilarin Thanksgiving hindisini yilbasi hindisi diye sokusturmalari oldu. Dunyada baska hic bir yerde hindi - yilbasi iliskisi yok. Modernlesiyoruz adi altinda toplum muhendisligi yaptilar. Boylece muhafazakar kesimin yazarlarini tedirgin oldu, yilbasini sekilsel acidan Xmas'a cevirmeye calisiyorlar insanlari muslumanliktan uzaklastiracaklar dusuncesi yerlesti toplumun o kesiminin aydinlarinda.
Acaba zamanla iki kesimin liderleri de karsi kutuplasmayi azaltip kaynastirici olabilecek mi? Bir tarafin toplum muhendisligini geride birakmasi lazim, digerinin de her seyi din perspektifinden yorumlamayi.